पेरूचे पंचामृत ( Peruche Panchamrut )

साहित्य :

          पिकलेले किंवा अर्धवट पिकलेले पेरू, चिंचेचा कोळ, गूळ, सुके खोबरे ( किसलेले अथवा पातळ छोटे काप केलेले ), भाजून सोललेले शेंगदाणे, फोडणीसाठी तेल, मोहरी, मेथ्या, हिंग, हळद, भाजलेल्या दाण्याचा कूट, हिरव्या मिरच्यांचे तुकडे, मीठ.

कृती : 

         पेरू धुवून पुसून त्याच्या फोडी कराव्यात. बिया जास्त असल्यास बियांचा भाग काढून टाकावा. पातेल्यात तेल घालून मोहरी, हिंग, मेथ्या व हळद घालून फोडणी तयार करावी. त्यात प्रथम भाजलेले शेंगदाणे, सुके खोबरे व नंतर हिरव्या मिरच्या घालून परतावे. मग त्यात पेरूच्या फोडी घालून त्या बुडतील इतपतच पाणी घालावे. फोडी शिजत आल्या की चिंचेचा कोळ घालावा. मीठ घालून हलवावे. दाण्याचा कूट घालून गूळ घालावा. गूळ विरघळल्यावर पुन्हा थोडा वेळ शिजवावे. थोडे सरबरीतच ठेवावे, घट्ट करू नये. हे आंबट - गोड पंचामृत फारच चविष्ट लागते. 

गोपाळकाला ( दहीकाला ) Gopalkala ( Dahikala )

साहित्य :

           १ वाटी ज्वारीच्या लाह्या, २ वाट्या जाड पोहे, एक बारीक चिरलेला मोठा कांदा, कैरी / लिंबू / मिरचीचे तयार लोणचे २ चमचे ( यापैकी कोणतेही एक अथवा मिक्स लोणचे ), दही अर्धी वाटी, ताक एक वाटी, बारीक चिरलेली कोथिंबीर, मीठ चवीप्रमाणे, साखर एक चमचा, फोडणीसाठी तेल, मोहरी, उडीद डाळ, हिंग, कढीपत्ता, शेंगदाणे २ चमचे. 

कृती :

          जाड पोहे चाळणीवर धुऊन निथळून ठेवावे. एका तसराळ्यात लाह्या, भिजवलेले पोहे एकत्र करून त्यात चिरलेला कांदा, कोथिंबीर , लोणचे, मीठ ( लोणच्यात मीठ असल्याने त्या अंदाजाने घालावे ), साखर घालून हलवावे. मग दही, ताक घालून हलवावे. फोडणी तयार करावी, त्यात मोहरी, उडीद डाळ तडतडल्यावर हिंग घालून शेंगदाणे तळून घेऊन कढीपत्ता घालावा व मिश्रणावर फोडणी ओतावी. हलवल्यावर काला जर घट्ट वाटला तर वरून थोडे ताक घलावे. पण डावाने फार हलवू नये किंवा पोहेसुद्धा फार पाणी घालून भिजवू नयेत कारण ताकामुळे ते परत भिजतातच. नाहीतर काला गिचका होतो. 

          हा गोकुळाष्टमीचा खास आवडता पदार्थ आहे.

केशर रव्याचा उपमा ( Keshar Ravyacha Upama )

साहित्य :

             २ वाट्या केशर रवा, आंबट ताक २ वाट्या, मीठ, १ मोठा कांदा ( टोमॅटो सुद्धा घालू शकता ), कढीपत्ता, २ हिरव्या मिरच्या, हिंग, फोडणीसाठी तेल, मोहरी, उडीद डाळ, खोबरे कोथिंबीर.

कृती : 

           केशर रवा कढईत खमंग भाजून ताटात काढून बाजूला ठेवावा. कढईत फोडणीसाठी तेल घालावे. मोहरी, उडीद डाळ घालून मिरच्यांचे तुकडे, हिंग, कढीपत्ता घालावा व कांदा घालून परतून घ्यावा. टोमॅटो  आवडत असल्यास कांद्याबरोबर टोमॅटो परतून घ्यावा. त्यातच १ वाटी पाणी घलावे व ताक घालून उकळी येऊ द्यावी. मग मीठ घालून, भाजलेला रवा घालून ढवळावे. गॅस बारीक करावा. हळूहळू  ते घट्ट होईल. सर्व्ह करताना खोबरे कोथिंबीर वरून घालावे. 

           नेहमीच्या पांढर्या रव्यापेक्षा हा रवा पौष्टिक असतो.  

           

केशर रव्याचा शिरा ( keshar Ravyacha Shira )

साहित्य :

            २ वाट्या केशर रवा, ३ वाट्या पाणी, २ वाट्या गूळ, बदाम काजू तुकडे, बेदाणे, वेलदोडयाची पूड, ४ चमचे तूप. 

कृती :

        कढईत तूप गरम करून त्यात केशर रवा खरपूस भाजून घ्यावा. तोवर दुसरीकडे पाणी व गूळ एकत्र करून उकळावयास ठेवावे. गूळ विरघलळल्यावर ते पाणी रव्यावर घालून हलवावे. रवा शिजल्यावर त्यात ड्रायफ्रूटस् व वेलदोड्याची पूड घालावी. आवडीप्रमाणे गूळाचे प्रमाण कमी - जास्त करता येते. 

         केशर रवा म्हणजेच बारीक दलिया.   

दलिया ( Daliya )

साहित्य : 

           २ वाट्या दलिया, २ वाट्या चिरलेला गूळ, १ वाटी खोवलेला नारळ, तूप, काजू बदाम तुकडे, दूध २ वाट्या, वेलदोडयाची पूड. 

कृती :

          कुकरमध्ये दलिया पाणी घालून शिजवून घ्यावा. शिट्टी बसल्यावर बाहेर काढून डावाने सारखा करून घ्यावा. कढईत थोडे तूप गरम करावे. त्यात शिजवलेला दलिया व खोवलेला नारळ घालून हलवावा. मोकळा करून, अगदी थोडे पाणी घालून एकजीव करून घ्यावा. म्हणजे गोळे राहणार नाहीत. मग त्यात गूळ घालून मंद आंचेवर शिजवत हलवावा. गूळ पातळ होऊन विरघळल्यावर काजू बदाम तुकडे घालून खाली उतरवावे. त्यात गरम दूध व वेलदोडयाची पूड घालावी. दूधाचे प्रमाण कमी  - जास्त करून आवडीप्रमाणे पातळ अगर घट्ट करता येते.